Montes comunais

Os Comunidades de Montes Veciñais en Man Común son unha das poucas formas de propiedades de terras en común que logrou sobrevivir á organización municipal do século XIX e ao fenómeno desamortizador. A cuarta parte do territorio galego, máis de 700.000 hectáreas, corresponde a monte veciñal en propiedade comunal, xestionado por 2.800 comunidades de montes. Isto vén demostrar que esta figura non só ten importancia como sinal de identidade e da cultura do noso país, senón tamén como un claro indicador económico e produtivo.

Son unha institución tipicamente galega (tamén no oeste de Asturias, oeste de León e Zamora, e Portugal coa denominación de baldios, antigos territorios do Reino de Galicia). O monte é dos veciños e de ninguén máis.

Os montes veciñais, en comunidade romana ou xermánica ( sueva), perténcelles aos veciños e non a ningún ente público territorial dos aparecidos na Galicia do século XIX, cando os devanditos montes levaban xa varios séculos de funcionamento. Os montes veciñais en común, montes veciñais ou montes comunais son os que pertencen a agrupacións veciñais na súa calidade de grupos sociais e non como entidades administrativas e que veñen aproveitando consuetudinariamente en réxime de comunidade sen asignación de cotas polos membros daquelas na súa condición de veciños con casa aberta e con fume. Réxense por unha lexislación específica. Son unha maneira de copropiedade germánica, cunha regulación específica, que prevé que os montes veciñais son bens indivisibles, inalienables, imprescriptibles e inembargables, dada a súa especial natureza colectiva. A titularidade corresponde ao conxunto de veciños con residencia habitual na demarcación, polo que a comunidade titular do monte é variable, segundo cheguen a morar novos veciños ou as casas existentes pechen ou queden abandonadas. Non é, por tanto, propiedade dun particular, xa que se perde ou gana segundo se sexa veciño ou non. Ademais a titularidade é colectiva, copropiedade dos residentes do lugar.